Het onderzoek [open acces] van de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie in Trondheim richtte zich op de vraag of er een verband is tussen fietsgebruik en rolweerstand. De rolweerstand werd daarbij gebruik als maat voor de hoeveelheid sneeuw die er is gevallen. Hoe dikker het pak sneeuw, hoe meer weerstand. De deelnemers aan het onderzoek meldden hun bereidheid om te fietsen onder verschillende winterse fietsomstandigheden aan de hand van foto's. De antwoorden werden vergeleken met de rolweerstandsniveaus in dergelijke omstandigheden, gemeten in een eerdere studie.

Het verband was overduidelijk. De fietsbereidheid van respondenten daalde van 91% bij zeer lage naar 18% bij zeer hoge rolweerstanden.

Leeftijd en geslacht hadden een significante invloed op de fietsbereidheid. Oudere mensen haken eerder af. Mannen houden het wat langer vol dan vrouwen. En mensen in het koude Noord-Noorwegen fietsen langer door in de winter, omdat ze de omstandigheden gewend zijn.

Opvallend genoeg had het gebruik van elektrische fietsen geen invloed op de fietsbereidheid. De onderzoekers hadden dit wel verwacht, omdat je met zo’n e-fiets minder problemen hebt met het overwinnen van rolweerstand.

Die rolweerstand blijkt goed bruikbaar om de fietsbereidheid in te schatten, in de praktijk lijkt zich dat vooral te vertalen in het gevoel van onveiligheid bij gladheid. Want gevraagd naar de redenen om niet in de winter te fietsen antwoordde de deelnemers: lage temperaturen (29%), gevoelens van onveiligheid (27%), fietsslijtage (17%), toegenomen reistijd (17%) en verhoogde fysieke inspanning (10 %).

De onderzoekers concluderen op basis van hun bevindingen dat goed winteronderhoud een sleutelfactor is bij het bevorderen van fietsen in de winter, aangezien dit de enige manier is waarop wegbeheerders de rolweerstand kunnen verlagen. Dat geldt zowel voor de voorzichtige, slechts sporadisch in de zomer fietsende fietsers als de goed uitgeruste, enthousiaste winterfietsers. Als voorbeeld: door een fietspad met 2 cm losse sneeuw sneeuwvrij te maken, stijgt de bereidheid om te gaan fietsen van 25% naar 90%. Daar komt bij dat fietsers die worden aangezet om vaker ’s winters fietsen dat op termijn ook beter volhouden.

En dan spijkerbanden. Die worden weinig gebruikt door Nederlandse fietsers en dat is natuurlijk wel te verklaren gezien de Nederlandse winters. Maar in Noorwegen vertonen fietsers die spijkerbanden gebruiken in de winter een significant grotere fietsbereidheid dan andere fietsers. Spijkerbanden verbeteren de tractie op gladde oppervlakken en vergemakkelijken veilig fietsen. De Noorse onderzoekers concluderen dan ook dat het promoten het gebruik van spijkerbanden een hele nuttige actie zou zijn.