Maatregelen in 60 km per uur gebieden relevant voor fietsers

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:24-01-2005

Meer dan de helft van de 7000 kilometer waterschapwegen is inmiddels als 60 km/uur zone ingericht. Het aantal slachtofferongevallen op kruispunten is daardoor met 47% gedaald en op wegvakken met 17%. De veiligheid voor de fietsers is er echter niet op vooruitgegaan.


In december 1997 is door alle wegbeherende overheden het convenant Startprogramma Duurzaam Veilig ondertekend. Een van de afspraken betrof een sterke toename van de omvang van verblijfsgebieden buiten de bebouwde kom (60 km/uur zones).
In 2003 was meer dan de helft van de 7.000 kilometer waterschapswegen als 60 km/uur zone ingericht. Deze herinrichting is gedegen gevalueerd. Na 3 jaarlijkse tussenrapporten is er nu een eindrapport van de evaluatie verschenen. Met duidelijke en opvallende conclusies.

Bewezen effecten
De ontwikkeling in verkeersveiligheid in twintig 60 km/uur gebieden, met in totaal 850 km weglengte, zijn afgezet tegen de ontwikkeling in een controlegroep van waterschapswegen waar geen maatregelen zijn getroffen. De 60 km/uur zones zijn vooral sober ingericht. Dat is te zien in de kosten, maar ook in een effect-gegeven: de verkeersintensiteiten zijn niet gedaald maar zelfs licht gestegen ? en dat zal te maken hebben met de relatief 'lichte' maatregelen die getroffen zijn en die niet tot andere routekeuzes leiden. Desondanks, in de heringerichte gebieden blijkt het aantal slachtofferongevallen op kruispunten met 47% te zijn gedaald en op wegvakken met 17%. Gemiddeld is de daling in het aantal slachtoffers (27%) nog wat meer dan vooraf, bij de afsluiting van het convenant Startprogramma, werd verwacht (10% a 20%). Dat zijn mooie resultaten! Nadere bestudering van de ongevalsgegevens laat echter zien dat de daling op wegvakken moeilijk aan specifieke ongevalstypen toegeschreven kan worden.
Op kruisingen is het wel duidelijk hoe de daling verklaard kan worden. Feitelijk is er 1 grote ontwikkeling: 50% minder flank-ongevallen op kruispunten. Attentieverhogende en snelheidsremmende maatregelen op kruispunten lijken erg effectief in 60 km/uur zones.

Relevantie voor fietsers
Waterschapswegen zijn voor de totale verkeersveiligheid van fietsers van beperkt belang. Jaarlijks gaat het bij wegen in beheer bij waterschappen om ruim 1% van alle slachtoffers onder fietsers. De reden is natuurlijk dat er ook niet zoveel waterschapswegen zijn. Toch zeggen de uitkomsten van het onderzoek wel iets. Waterschapswegen zijn slechts een deel van de erftoegangswegen buiten de bebouwde kom. Het is waarschijnlijk dat het patroon op gemeentelijke erftoegangswegen buiten de bebouwde kom weinig anders is dan het patroon op waterschapswegen.
Opvallend is dat op waterschapswegen de onveiligheid voor fietsers veel meer speelt op wegvakken dan op kruispunten. Dat is overall buiten de bebouwde kom al veel minder het geval. En als ook wegen binnen de bebouwde kom worden meegerekend is de onveiligheid voor fietsers zelfs meer een zaak van kruispunten dan wegvakken.
Waar het voor fietsers vooral gaat om 'wegvakken', is de verbetering van de verkeersveiligheid op waterschapswegen vooral gerealiseerd op kruispunten, zoals de evaluatie laat zien. Op kruispunten is vooral het aantal flank-ongevallen sterk verminderd door de uitvoering van DV-maatregelen. In het onderzoeksgebied nam het aantal slachtofferongevallen van het type 'flank-ongeval' af van 16,4 naar 7,3 per jaar. Die daling kwam vooral door een daling van slachtofferongevallen tussen auto's: van 11,0 naar 3,1 per jaar. Op wegvakken is er niets zichtbaar van een verbetering van de verkeersveiligheid voor fietsers (eerder nog het tegenovergestelde) ? terwijl daar wel een lichte daling in het aantal slachtoffers onder automobilisten zichtbaar lijkt.
Al met al: Door Duurzaam Veilig zijn waterschapswegen veiliger geworden. Maar dan wel voor automobilisten; niet voor fietsers. Bron: VIA Verkeersadvies, Evaluatie 60 km/uur projecten: eindrapport, in opdracht van Unie van Waterschappen, december 2004.

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Maatregelen in 60 km per uur gebieden relevant voor fietsers

Scroll naar boven