De notitie
Hoe kijken de inwoners van Nederland tegen mobiliteit en bereikbaarheid aan? is gebaseerd op bevindingen uit relevante en recente studies, het nationaal verplaatsingsonderzoek ODiN uit 2024 en dataverzameling via het Mobiliteitspanel Nederland (MPN) uit augustus 2025. De inzichten uit de notitie van het KiM zijn bedoeld als informatiebron voor beleids- en politieke keuzes.
Uit de resultaten blijkt dat de Nederlanders hun huidige reismogelijkheden en de mate waarin zijn hun gewenste bestemmingen kunnen bereiken gemiddeld een rapportcijfer van 8.1 geven. Ongeveer 9 op de 10 vindt de bereikbaarheid van de door hen gewenste activiteiten goed. Ongeveer 1 op de 20 inwoners geeft het rapportcijfer 5 of minder.
Maatschappelijke problemen
Als grootste problemen voor de maatschappij op het gebied van verkeer en vervoer noemen de deelnemers van het MPN de kosten van het openbaar vervoer (61 procent), agressie in het openbaar vervoer (58 procent) en agressie op de weg (49 procent). Fietsdiefstal komt op de vierde plaats met ruim 40 procent. Verkeersveiligheid op wegen en fietspaden staat op plaats 7, drukte op fietspaden op plaats 12 en kwaliteit van fiets- en voetpaden op plaats 18.
Slechts 3 procent van de deelnemers beschouwt verkeer en vervoer in het algemeen als één van de drie belangrijkste maatschappelijke problemen. Zij noemen veel vaker de woningmarkt (56 procent), immigratie en integratie (34 procent), normen en waarden (28 procent) en gezondheid en zorg (28 procent). Een thema als de woningmarkt hangt uiteraard wel samen met mobiliteit.
Problemen voor Nederlanders zelf
Gevraagd naar de grootste problemen voor henzelf noemen de meeste deelnemers aan het onderzoek agressie op de weg, kosten van het openbaar vervoer en kosten van de auto. De top 5 gaat, afgezien van de kosten van het ov, over autogebruik. Op fietsgebied stijgt de prioriteit van veiligheid en infrastructuur. Verkeersveiligheid op wegen en fietspaden staat met 18 procent op plaats 6, kwaliteit van fiets- en voetpaden en drukte op fietspaden met elk 11 procent op plek 9 en 10. Vooral 65-plussers ervaren deze drie zaken vaker als een probleem. Fietsdiefstal ervaren Nederlanders meer als maatschappelijk probleem dan als persoonlijk probleem.
Kosten
Betaalbaarheid van mobiliteit staat hoog op de lijst van problemen, zoals kosten van openbaar vervoer, de auto en parkeren. Van alle Nederlanders die geen fiets bezitten (13 procent) geeft 5 procent aan geen fiets te hebben vanwege de kosten hiervan. Van alle fietsbezitters zegt 12 procent moeite te hebben om zijn/haar fiets te kunnen vervangen als hij kapot zou gaan.
Duurzaamheid
Hoewel Nederlanders over het algemeen vinden dat de verantwoordelijkheid voor het tegengaan van de klimaatverandering bij de overheid ligt, lijkt dit voor verkeer en vervoer in het bijzonder iets anders te liggen. Van de deelnemers aan het MPN vindt 58 procent dat het de verantwoordelijkheid is van de burgers om hun gedrag te verduurzamen, terwijl 53 procent dit een verantwoordelijkheid van de overheid vindt. Mogelijk komt dit omdat de uitstoot in het verkeer meer binnen de directe invloedssfeer van burgers ligt dan de uitstoot van bedrijven. In hun dagelijks reisgedrag houdt echter maar 37 procent rekening met milieu en klimaat, en bij internationale reizen maar 26 procent.
Bron: Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid