Ik maak me kwaad dat n

Ik maak me kwaad dat nota bene het Fietsberaad deze techneutenpraat van het CPB en PBL over het zogenaamde effect van fietshelmen klakkeloos overneemt en uitvergroot?

Waar het om gaat: wij als verkeerskundigen zijn medeverantwoordelijk hoe de openbare ruimte is ingericht en hoe jaar op jaar blijkt dat hier vele mensen omkomen, waaronder kinderen.

Niet omdat mensen onvoldoende helmen dragen, te weinig nekbanden omhebben, te weinig kussens onder hun kleren verstoppen of anderszins 'voor hun eigen veiligheid' beter binnenshuis blijven, maar omdat we erop ontwerpen dat in onze dagelijke leefomgeving er nog altijd auto's met 50 en harder kunnen rijden (soms zelfs legaal) terwijl dat een dodelijke combinatie blijkt met ons stadsleven, waaronder kinderen.

Lees 'Het recht van de snelste' als hopelijke wake-up call voor iedereen die willens en wetens de andere kant op blijft kijken. Zoals deze techneuten.

En laten we dan deze opvatting van helmplicht als 'verkeersveiligheid'maatregel onder een heel diepe hoop zand begraven.

Zoals we in de verkeerskunde ook zijn teruggekeerd van snelwegen dwars door onze steden als maatregel om de steden levend te houden (nee, snelwegen door steden maken steden juist kapot, iemand nog een andere mening toegedaan?). Of de ooit gangbare opvatting dat zonder autoparkeren op centrale pleinen de middenstand failliet zou gaan (we kijken inmiddels een beetje meelijwekkend naar het buitenland waar ze dat nog geloven...). Of dat alcoholgebruik, gepaste snelheid houden en veilig weggedrag ieders eigen verantwoordelijkheid is (maar hoewel we dat al lang niet meer denken, erg overtuigend sturen we er nog niet op, waarvan akte, het CPB en PBL schrijven er he-le-maal niets over)

Reacties

Helemaal met jou mening eens. Zolang de auto de dienst op de weg uit blijft maken en er niet harder wordt opgetreden tegen gebruik van drugs en alcohol en nu zo populair lachgas. Er zouden in de binnensteden autoluwe/vrije zones moeten komen, zo ook in het buitengebied, waar geen woningen staan en alleen landbouwers en fietsers van de wegen gebruik maken. Een niet goed passende fietshelm of de manier waarop je ten val komt of aangereden wordt bied geen zekerheid en kan zelfs meer schade berokkenen. Ken een toerfietser die met een groep reed en van het jaagpad op de weg moesten door een betonnen goot en hij slipte weg, zou je zeggen hij komt ervanaf met wat schrammen en een bult. Neen de helm schoof weg en zijn oor en zijn neus waren dusdanig geschampt en afgescheurd dat ie naar het ziekenhuos kon.  Daarbij vrouwen met een mooi kapsel of een kantoorbediende in nette pak op de fiets (kan nog een e-bike zijn) die gaan echt niet met een helm fietsen. En het gros van de ongevallen betreffen andere delen van het lichaam. 

Ik vind de discussie over de helmplicht altijd heel bijzonder. Feit is dat bij een ongeval een helm altijd beter beschermd dan geen helm. Je klapt met je kop ergens tegenaan (een auto bijvoorbeeld) en dan zal een helm je overlevingskans altijd groter maken. Of dat groot genoeg is, dat hangt ervan af.

Dat we minder gaan fietsen met helmplicht zegt dat ook iets over onze houding (in dit geval van fietsers t.a.v. veiligheid). Blijkbaar gaan we op zoek naar argumenten om onszelf niet te hoeven belasten met een inspanning om onze eigen veiligheid te verbeteren. Zo hebben fietsers geleerd in Nederland dat je je hand niet hoeft uit te steken, niet over je schouder te kijken als je afslaat, de voorrangsregels negeren, tegen het verkeer in rijden, wat zal ik nog meer noemen.

Fietsen in Nederland is het negeren van elk risicobesef en regels zijn er vooral voor de andere verkeersdeelnemers. Wellicht dat het dragen van een helm ons bewust maakt van de risico's die we lopen en vinden we dat onaangenaam. Dus gaan we dat - inmiddels bewuste risico - mijden. Bij kinderen zal het niet zo werken. Ze zullen dat ding op hun hoofd in eerste instantie vervelend vinden (vind ik ook als het warm weer is). Tenzij je ermee opgroeid. Zoals bijvoorbeeld met een veiligheidsriem in de auto. Of zijn we ook daardoor minder gaan rijden?

Het argument dat we onveiliger gaan rijden wens ik te betwijfelen. Op de eerste hulp is het aantal helmdragers relatief oververtegenwoordigd. Daaruit wordt de conclusie getrokken dat helmdragers meer risico nemen (risicocompensatie). Dat is de vraag. Mogelijk dragen mensen een helm omdat ze vaker en grotere afstanden fietsen. Als je vaker en grotere afstanden fietst loopt je ook meer risico dat je een ongeval krijgt.

Kortom het afbranden van helmplicht gebeurd op subjectieve en kortzichtige gronden en vooral omdat we moeite hebben te erkennen dat fietsers zich structureel afwenden van het nemen van het verantwoordelijkheid in het verkeer. Als we fietsmobiliteit naar een hoger plan willen brengen zal de mentaliteit van de Nederlandse fietser zich daaraan moeten aanpassen en daarop aangesproken moeten worden.

Scroll naar boven