Een aantal onderzoekers uit verschillende Europese landen, onder meer van de universiteit Utrecht en de TU Delft, verzamelde cijfers over het vervoermiddelengebruik - en het fietsgebruik in het bijzonder - door de jaren heen.
De conclusie is dat het afstanden die inwoners afleggen op de fiets vrij constant zijn sinds 1990. Dat geldt voor alle onderzochte landen, behalve voor Duitsland. Daar nam het fietsgebruik met 50 procent toe. Een mogelijke verklaring voor deze uitzondering vermeldt het onderzoek niet.
Ook in Nederland veranderde er weinig en het doel dat in 1990 werd geformuleerd om het fietsgebruik tussen 1995 en 2010 met 30 procent te laten groeien, is nooit in zicht gekomen. Dat ondank het feit dat hier jaarlijks bijna een half miljard euro werd geïnvesteerd in fietsvoorzieningen.
Het autogebruik nam sinds de 90-er jaren wel toe, met zo’n 10 procent. De afstanden afgelegd met het ov en te voet bleven min of meer onveranderd.
Betekent dit dat het fietsbeleid weinig succesvol is geweest? Die conclusie kun je volgens de onderzoekers niet trekken. Want wat zou er gebeurd zijn als er niet was geïnvesteerd in fietsvoorzieningen? Misschien zou het gebruik dan wel zijn teruggelopen, ook omdat het autogebruik groeide. De toename van het autogebruik was ongeveer even groot als wat inwoners totaal afleggen per fiets en te voet.
Opvallend is verder dat vaak sprake is van een verschuiving van het fietsgebruik. In de grote steden wordt meer gefietst, op het platteland minder. Dat kan te maken hebben met het feit dat grote Europese steden de fiets gingen omarmen. Neem bijvoorbeeld een stad als Londen, waar fors is geïnvesteerd in de fiets. In sommige steden groeide het fietsgebruik met 50 procent.
De onderzoekers vonden geen aanwijzingen dat fietsen andere vervoerwijzen (lopen, ov en auto) vervangt.
Overigens zal het fietsgebruik de komende jaren mogelijk toenemen door de komst van de elektrische fiets. En ook de Covid-pandemie kan gevolgen hebben, bijvoorbeeld omdat het ov wordt ingeruild voor de fiets, zo veronderstellen de onderzoekers.
