Het is van alle tijden, maar lijkt de laatste tijd soms wel in een stroomversnelling te zitten, dat er nieuwe voertuigen op de weg verschijnen. Veel van de voertuigen die nu op ons afkomen vallen onder de noemer micromobiliteit wordt genoemd. Kort door de bocht voertuigen kleiner dan een auto met over het algemeen een maximum snelheid van 45 km/u of lager. De zogenaamde Light Electric Vehicles zijn onderdeel hiervan, maar de categorie micromobiliteit zoals bijvoorbeeld de ANWB deze definieert is nog groter dan dat.
De Fietsersbond vind het mooi om te zien dat de verkeerswereld zo blijft innoveren en is blij met de duurzame insteek van deel van de voertuigen die op ons afkomen. Er liggen daarmee mooie kansen om onze dorpen en steden duurzamer in te gaan richten. Ook wij juichen dit toe; liever een cargo bike dan een dieselbusje in de woonstraten natuurlijk! De nieuwe voertuigen brengen echter ook dilemma’s met zich mee, zoals de plaats op de weg van deze voertuigen.
Visie 2040: 3 netwerken
Het is mede in dit kader dat de Fietsersbond in haar Visie 2040 een systeem van 3 netwerken heeft ontwikkeld. Eén netwerk is van routes waar de minder vaardige fietser zich prettig voelt, het tweede netwerk zijn hoofdfietsroutes zoals we dat ook nu kennen en het derde netwerk is waar de gehele fietsfamilie op plaats kan nemen, dat dus ook goed geschikt is voor de zwaardere en snellere typen fietsen en fietsers. Denk hierbij overigens zeker niet alleen in netwerken van fietspaden, het gaat om allerlei vormen van infrastructuur die binnen deze netwerken kunnen worden toegepast en mengen met andere modaliteiten is geen probleem zolang de intensiteiten zich goed verhouden.
Als we het idee van de drie netwerken combineren met de inmiddels aangenomen motie om 30 km/u als norm te stellen binnen de bebouwde kom, is er een verkeerssysteem waarin ook de nieuwe voertuigen makkelijker plaats kunnen krijgen.
Fietspad is geen vuilnisbak
De nieuwe voertuigen komen echter ook nu al en dat brengt moeilijke dilemma’s met zich mee. Zoals gezegd omarmen we als Fietsersbond de duurzame innovatie, maar die brengt ook risico’s met zich mee. Het grootste probleem dat we zien is dat dat de nieuwe voertuigen al snel het fietspad toegewezen krijgen als hun plaats op de weg. Het fietspad wordt daarmee een soort vuilnisbak voor alle voertuigen die men niet tussen de auto’s wil laten rijden. Dit introduceert naast extra drukte potentieel ook meer snelheids- en massaverschillen met de bijbehorende onveiligheid. Naast dit stuk objectieve veiligheid is ook de subjectieve veiligheid sterk in het geding, hoe veilig voelt de fietser (en zeker niet alleen de minder vaardige, maar wel vooral die) zich als er een fietspad van 2 meter breed regelmatig bakfietsen vol pakketten langszoeven met 25 km/u? Tegelijkertijd hoe prettig voelt de racefietser zich als hij op een tweerichtingenfietspad niet langs de brede bso-bus kan komen omdat er ook een nogal drukke stroom tegenliggers is.
Zoeken naar oplossingen
Naast de oplossing in de toekomst hebben wij het dilemma voor nu ook nog niet opgelost. Samen met een heel aantal andere partijen denken wij nu met het Ministerie mee over een kader voor toelating van de LEV’s. Voor ons staat wel vast, snel die norm van 30 km/u doorvoeren en consequent en veilig implementeren. En de basis bij toelating moet niet alleen zijn of het voertuig technisch veilig is, maar ook waar kan het veilig op de weg plaats hebben zonder andere gewenste gebruikers te verdringen.
Dat zal voor een groep voertuigen ook betekenen dat juist de weg en bij uitzondering soms wellicht (met heel lage snelheid) het trottoir de plek zal zijn. Daarbij vinden wij het ook van belang dat een voertuig bijdraagt aan actieve mobiliteit. Daarom staan we sceptisch tegenover de e-step, waarbij geen eigen spierkracht wordt gebruikt en die vooral ov-ritten en lopen vervangt.
Deze blog is geschreven door Jaap Kamminga, hoofd beleid van de Fietsersbond.
Wil jij ook je visie rond micromobiliteit delen of ken je goeie praktijkvoorbeelden uit binnen- of buitenland? Laat het ons weten via veiligfietsen@crow.nl.