In februari 2021 is een pilot gestart door de gemeente Utrecht samen met de politie waarbij boa’s van de gemeente Utrecht kunnen handhaven als het gaat om fietsverlichting, rijden door rood en handheld telefoongebruik door fietsers. Tot nu gebeurde dat alleen door de politie.

In de periode van februari 2021 tot medio augustus 2021 zijn in totaal 112 boa’s voor ruim 3600 uur op handhaving van deze feiten ingezet. De proef loopt nog, maar tot en met week 32 vorig jaar zijn hiervoor in totaal 4400 boetes uitgedeeld. Door de politie waren dat er 1004 in diezelfde periode.
In 2019 en 2020 deelde de politie een kleine 4000 boetes uit voor deze overtredingen. Tijdens de pilot zijn door boa’s dus meer boetes uitgeschreven dan door politie in een heel jaar.

In de evaluatie wordt gesteld dat uit de pilot blijkt dat de boa’s capabel zijn om te handhaven op deze feiten. De feiten zijn eenvoudig vast te stellen en het risico op gevaarzetting lijkt klein. Burgers worden niet vaker in het gelijkgesteld wanneer zij in beroep gaan tegen boetes opgelegd door boa’s in vergelijking met boetes opgelegd door de politie.

Lastig is wel dat indien identiteitsvaststelling noodzakelijk is boa’s bijstand van de politie moeten inroepen. Ook gaven 31% van de boa’s aan regelmatig vervelende discussies met de burgers te hebben tijdens werkzaamheden binnen de pilot.

Over het effect op de verkeersveiligheid meldt de evaluatie dat dit vooralsnog niet is vast te stellen. Tellingen wijzen uit dat aandeel passerende fietsers dat door rood fietst en het aandeel dat een telefoon gebruikt op de fiets nagenoeg gelijk is of iets is gestegen.

De minister van Justitie komt dit voorjaar met een reactie.