De laatste jaren is er binnen ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid steeds meer aandacht voor de impact van projecten op brede welvaart. Het begrip brede welvaart omvat alles wat mensen van waarde vinden: niet alleen materiële welvaart, maar ook gezondheid, onderwijs, sociale cohesie en de impact van maatregelen op verschillende doelgroepen. Ten opzichte van een maatschappelijke kostenbatenanalyse biedt de bredewelvaartsbenadering onder meer de mogelijkheid om de effecten op verschillende groepen en toekomstige generaties mee te nemen.
 
Fiets en brede welvaart
Als gezond, goedkoop en milieuvriendelijk vervoermiddel kan de fiets een bijdrage leveren aan de verbetering van de brede welvaart. Daarbij kan inzicht in de impact van fietsinvesteringen op dit gebied leiden tot een steviger onderbouwing van deze projecten. Decisio en CROW presenteren in het rapport Fietsinvesteringen en Brede welvaart een werkwijzer waarmee overheden de effecten van hun fietsprojecten op brede welvaart in kaart kunnen brengen. Deze werkwijzer wordt toegelicht met vier casussen uit de praktijk: de snelfietsroute RijnWaalpad Arnhem-Nijmegen, de regionale hoofdfietsroute Pekela-Winschoten, vervoersarmoede in Rotterdam-Zuid en ketenverplaatsing in West-Brabant.
 
Werkwijzer
De werkwijzer bestaat uit vier stappen. Stap 1 is het bepalen van de context waarbinnen een fietsproject wordt uitgevoerd, zoals de huidige lokale situatie op het gebied van onder andere mobiliteit, economie en gezondheid, het huidige lokale beleid, de doelstelling van de maatregel en de doelgroep die men wil bereiken. In stap 2 identificeert men het type fietsproject: fietsinfrastructuur, fietsparkeren, sociale fietsprojecten of fietsstimulering. Voor elk van deze type projecten is een basisschema gemaakt om in stap 3 om de effecten van het fietsproject op de brede welvaart te identificeren.


Figuur: basisschema fietsparkeerproject (Bron: Fietsinvesteringen en Brede welvaart, CROW (2025))
 
In stap 4 is het de bedoeling om de informatie uit de voorgaande stappen uit te werken in woorden, in een zogenoemd narratief. De toegevoegde waarde van dit narratief is dat dit beter te toetsen is bij verschillende stakeholders dan de uitkomsten van een prognosemodel en dat er meer mogelijkheid is om aandacht te geven aan doelgroepen die bij gebruik van kwantitatieve methoden zouden wegvallen in de statistiek.
 
Eerste stap
De werkwijzer kwam tot stand via literatuuronderzoek en expertbijeenkomsten met vertegenwoordigers van belangengroepen, gemeentes, provincies, adviesbureaus, overheidsorganisatie en kennisinstituten. CROW geeft aan dat de werkwijzer een eerste stap is en dat zowel de inhoud als de grafische presentatie van de schema’s open staan voor verdere verbetering.
 
Het rapport Fietsinvesteringen en Brede welvaart is via deze link te downloaden.
 
 
Bron: CROW