Uit eerder onderzoek blijkt dat zichtbaarheid van het wegverloop van het fietspad een rol speelt bij een deel van de bermongevallen en bij botsingen met trottoirbanden. Een goed contrast tussen de verharding en de berm helpt fietspadgebruikers te anticiperen op veranderingen in het wegverloop, waardoor ze een veilige positie op de rijbaan kunnen aanhouden. Kantmarkering ondersteunt fietspadgebruikers bij het zien van het wegverloop en de bermrand. Asmarkering ondersteunt bij het scheiden van tegemoetkomende fietsers en attendeert fietspadgebruikers op mogelijke tegenliggers. Op deze wijze draagt markering bij aan de verkeersveiligheid op het fietspad, overdag en in het donker.
CROW-Fietsberaad heeft het voornemen om tot een standaard richtlijn voor fietspadmarkering te komen. Hiervoor is reeds veel kennis beschikbaar uit diverse onderzoeken. Uit de Kennisagenda markering op (snelle) fietsroutes bleek weinig kennis te zijn over het effect van markering op smalle fietspaden onder verschillende lichtomstandigheden. CROW-Fietsberaad heeft daarom nader onderzoek laten uitvoeren naar de dwarsposities van passanten op het fietspad. Ook is mede in opdracht van provincie Utrecht onderzoek gedaan naar de beleving van passanten middels enquêtes.
Het doel van het pilotonderzoek is antwoord te vinden op de volgende drie onderzoeksvragen.
1. Zorgt markering voor efficiënter gebruik van de beschikbare breedte?
2. Wat is de meerwaarde van markering op de verkeersveiligheid bij schemer / nachtsituaties?
3. Welke markering draagt het beste bij aan de verkeersveiligheid op tweerichtingsfietspaden smaller dan 4 meter en smalle eenrichtingsfietspaden?
Het pilotonderzoek is uitgevoerd op een tweerichtingenfietspad van 3 meter breed en op een eenrichtingsfietspad van 2 meter breed. Op het eenrichtingsfietspad bestond de markering achtereenvolgens uit geen markering, kantmarkering van 5 cm breed en kantmarkering van 10 cm breed. Op het tweerichtingenfietspad bestond de markeringsfases uit: standaard asmarkering (0,3- 2,7m), asmarkering van 1-2m en in de derde fase uit asmarkering (1-2m) én kantmarkering van 10cm breed.
Uit het onderzoek blijkt dat zowel op het eenrichtings- als tweerichtingenfietspad de markering niet leidt tot een visuele versmalling van het fietspad.
Uit het onderzoek blijkt markering op het eenrichtingsfietspad niet significant bij te dragen aan veiliger dwarsposities bij schemer en donker. Er wordt op dit fietspad sowieso weinig in de bermrandzones gefietst. Passanten vinden dat de kantmarkering de verkeersveiligheid verbetert. De 10cm brede kantmarkering wordt (nog) beter gewaardeerd dan de 5 cm brede kantmarkering. Op basis van het enquêteonderzoek op het eenrichtingsfietspad heeft de 10cm brede kantmarkering de voorkeur boven 5cm brede markering. Op basis van de dwarsposities kan geen uitspraak over voorkeur worden gedaan. Maar op basis van het belevingsonderzoek heeft 10cm brede kantmarkering de voorkeur.
Uit het onderzoek blijkt dat op het tweerichtingenfietspad vooral de kantmarkering bijdraagt aan zowel een verkeersveilige positie op het fietspad bij daglicht, schemer en in het donker als aan de ervaren verkeersveiligheid van passanten. Op basis van het onderzoek kan worden geconcludeerd dat de kantmarkering de verkeersveiligheid vergroot, zowel overdag als bij schemer en in het donker. Ook vergroot het de subjectieve verkeersveiligheid. Kantmarkering verdient daarom de voorkeur boven geen kantmarkering.
De verlengde asmarkering draagt minder bij aan veilige posities op het fietspad. Hoewel in mindere mate dan kantmarkering vinden passanten ook dat de verlengde asmarkering bijdraagt aan verbetering van de verkeersveiligheid.