Om de luchtkwaliteit, geluidsoverlast en leefbaarheid in steden te vergroten, wordt er vanuit het klimaatakkoord aangestuurd op een transitie naar zero-emissie stadslogistiek (Rijksoverheid, 2020). Dit houdt in dat voor het bevoorraden van de stadskernen gebruik wordt gemaakt van een voertuig dat emissieloos is. Om dit te realiseren, wordt er vanuit het klimaatakkoord gestreefd naar het realiseren van dertig tot veertig zero-emissiezones voor (middel)grote steden in 2025. Dit zijn uitstootvrije zones in stadskernen voor goederenvervoer door bestelbussen en vrachtwagens (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat 2021, 9 februari). Eén van de branches waar dit een grote impact op heeft, is de servicelogistiek. De servicelogistiek omvat het vervoer van personeel, materiaal en materieel wat nodig is voor het uitvoeren van installatie-, reparatie- en onderhoudswerkzaamheden. Servicemonteurs rijden met hun bestelbussen in binnen- en buitensteden om hun klanten te bedienen. Eén van de opties om deze werkzaamheden in 2025 zero emissie uit te kunnen blijven voeren, is door middel van het gebruik van een elektrische vrachtfiets. Echter, er zijn zorgen over de veranderingsbereidheid van monteurs om de huidige bestelbus in te wisselen voor het gebruik van de vrachtfiets. Royal HaskoningDHV ziet deze vraag ook opkomen bij diverse (service)bedrijven en wil adviseren over hoe zij deze transitie aan kunnen pakken.
In het literatuuronderzoek is onderzoek gedaan naar wat veranderingsbereidheid inhoudt en uit welke dimensies dit begrip bestaat. Daarnaast is literatuur gebruikt om te onderzoeken hoe de veranderingsbereidheid vergroot kan worden. In het praktijkonderzoek is onderzocht wat de veranderingsbereidheid van monteurs is, en wat zij nodig hebben voor het gebruik van de vrachtfiets. Om dit te onderzoeken, zijn verschillende soorten monteurs geïnterviewd, monteurs die hebben deelgenomen aan een pilot met de vrachtfiets en monteurs die hier nog geen ervaring mee hebben. Daarnaast zijn ook andere organisaties geïnterviewd die voor deze transitie staan.
Uit het literatuuronderzoek bleek dat iemand veranderingsbereid is, wanneer hij of zij het gevoel heeft dat hij moet veranderen, wil veranderen en ook kan veranderen. Dit kan vergroot worden door op elk van deze dimensies gerichte interventies te ontwikkelen om dit gevoel te vergroten. Uit het praktijkonderzoek bleek dat er monteurs bestaan die graag met een vrachtfiets zouden willen werken en hiervoor open staan, maar er zijn ook monteurs die de meerwaarde van de vrachtfiets niet zien over het gebruik van alternatieve zeroemissie voertuigen. Monteurs zien ook bezwaren rondom de praktische uitvoerbaarheid en ervaren nog weinig druk om ook te moeten veranderen.
Het advies luidt om monteurs te informeren over de externe noodzaak en meerwaarde van de vrachtfiets voor de monteur en organisatie. Er wordt ook aangeraden om samen met monteurs een (vrijwillige)pilot op te zetten zodat monteurs ook de mogelijkheid krijgen om te kunnen veranderen. Dit beroepsproduct biedt concrete handvatten en stappen voor hoe de organisatie de aanbevelingen kan implementeren.