Waarom wordt er in Groningen veel gefietst?

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:16-01-2005
Af en toe stuivertje wisselend met Zwolle en Leeuwarden, staat Groningen al 20 jaar aan de top als het om fietsgebruik in grotere gemeenten gaat. Een onderzoek wijst uit dat dit veel te maken heeft met het gevoerde verkeersbeleid en de kwaliteit van de fietsvoorzieningen. Maar Groningen is door lokale omstandigheden wel in het voordeel. Bijvoorbeeld omdat het een typische studentenstad is.

Af en toe stuivertje wisselend met Zwolle en Leeuwarden, staat Groningen al 20 jaar aan de top als het om fietsgebruik in grotere gemeenten gaat. Een onderzoek wijst uit dat dit veel te maken heeft met het gevoerde verkeersbeleid en de kwaliteit van de fietsvoorzieningen. Maar Groningen is door lokale omstandigheden wel in het voordeel. Bijvoorbeeld omdat het een typische studentenstad is.

Om de vraag te beantwoorden hoe het nu precies komt dat Groningen beter scoort dan andere gemeenten, is nagegaan hoe het in Groningen gesteld is met het fietsbeleid, het breder verkeersbeleid, en het ruimtelijk beleid. Daarnaast is gekeken in hoeverre autonome factoren zoals bijvoorbeeld het aandeel studenten, geaccidenteerdheid en het aandeel niet-westerse allochtonen meespelen. Hetzelfde is gedaan voor 39 andere gemeenten. Alle 40 steden zijn gescoord op in totaal 16 factoren, verdeeld over de vier velden, zoals bijvoorbeeld de omrijfactor voor fietsers, de reistijdverhouding fiets/auto, het deel van de inwoners buiten 3 km van het centrum, het aandeel studenten, enzovoort. Groningen scoort over het totaal het hoogst. Aan de andere kant voert Groningen niet op elk veld de ranglijst aan. Groningen moet het vooral hebben van de goede scores op verkeersbeleid en autonome factoren, en minder op ruimtelijk beleid.
Leiden, dat in het verklaringsmodel op plaats twee staat (met minimaal verschil), haalt de hoge score juist uit verkeersbeleid en ruimtelijk beleid ? en weer minder uit fietsbeleid en autonome factoren.
De uitslag van het onderzoek geeft een stevige argumentatie voor de stelling dat alle vier onderscheiden velden ertoe doen. Daarmee geeft het model heel genuanceerd de juiste plaats, de juiste waarde van fietsbeleid aan. Fietsbeleid is zeker niet niks, maar fietsbeleid is ook niet alles. Fietsbeleid heeft waarde, maar alleen in relatie tot verkeersbeleid en wellicht ruimtelijk beleid. En autonome factoren moet je nu eenmaal voor lief nemen.

Begin van een Verklaringsmodel
Hoewel het primaire doel van de analyse was om te kijken hoe Groningen zou scoren, is het natuurlijk onvermijdelijk ook naar de andere steden te kijken. De totaalscores van de andere steden zijn vaak in lijn met het fietsgebruik, maar toch lang niet altijd. Bovenaan de lijst wel: De top 4 in fietsgebruik (Groningen, Leiden, Leeuwarden en Zwolle) is ook de top 4 in het verklaringsmodel. Maar het model verklaart bijvoorbeeld niet het hoge fietsgebruik van Hengelo en Apeldoorn. Bij beide komt dat vooral door de lage score op ruimtelijk beleid.
Dit is een signaal dat het veld ruimtelijk beleid nog niet goed in dit model zit. Toch ligt hier een begin van een werkelijk verklaringsmodel van fietsgebruik. Zeker als de verklaringskracht van het veld ruimtelijk beleid verbeterd wordt, zou er iets kunnen ontstaan waarmee we in Nederland het fietsgebruik op lokaal niveau grotendeels kunnen verklaren ? en daarmee ook voorspellen. Gemeenten zouden met enige waarschijnlijkheid kunnen doorrekenen wat het effect van een voorzetting of versterking van het fietsbeleid kan zijn.
Daarom zal dit jaar nog een project 'Verklaringsmodel' worden uitgevoerd door het Fietsberaad, waarin het model nader wordt uitgewerkt en toegankelijk wordt gemaakt voor gemeentelijk gebruik.

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Waarom wordt er in Groningen veel gefietst?

Scroll naar boven