Welke kenmerken bepalen de routekeuze van fietsers?

  • Soort:Nieuws Fietsberaad
  • Datum:13-07-2023
Onlangs verschenen twee wetenschappelijke studies naar routekeuze door fietsers. Een Duits vragenlijstonderzoek ging na voor welke kenmerken van een route fietsers het meest bereid zijn om te fietsen. Een modelonderzoek uit Zürich belichtte vooral de verschillen tussen gewone fietsen en e-fietsen.

Wetenschappers van de Technische Universiteit Braunschweig onderzochten de invloed van routekenmerken die, afhankelijk van het niveau, de fietser motiveren of juist ontmoedigen. Bijvoorbeeld het wegdek – glad of hobbelig, het verkeersvolume – hoog of laag, en de aan- of afwezigheid van verkeerslichten langs de route.
 
Op basis van een online vragenlijstonderzoek concludeerden ze dat fietsers de langste omweg accepteren voor een laag hellingspercentage en een glad wegdek. Ze zijn het minst bereid om te rijden voor een route met een fietsstrook en zonder verkeerslichten. Een route met hogere hellingspercentages en hobbelig wegdek moet korter zijn dan het minder steile alternatief met een gladder wegdek, wil een fietser deze kiezen.
 
Forensen waren gevoeliger voor het ontmoedigende effect van routekarakteristieken dan voor het motiverende effect, wat suggereert dat negatieve niveaus van routekenmerken meer ontmoedigen dan dat positieve niveaus mensen aantrekken. De resultaten van het onderzoek varieerden voor sommige kenmerken naar geslacht en fietsfrequentie.
 
Er namen 167 respondenten deel aan het online vragenlijstonderzoek. De deelnemers werden ingedeeld in twee groepen: een groep die naar het werk fietst en een groep die naar een winkel fietst. Ze kregen steeds twee plaatjes te zien, met in elk het motiverende of ontmoedigende niveau van een bepaald routekenmerk, bijvoorbeeld een straat met 50 km/h naast een straat met 30 km/h. Voor elk van de plaatjes wordt een tijdsduur van de route in minuten gegeven, de deelnemers werd gevraagd om afhankelijk daarvan voor het andere plaatje aan te geven wat de maximaal acceptabele reistijd zou zijn via die route. De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in Transportation Research Part F.

Gewone fiets vs e-fiets
Wetenschappers van de ETH Zürich hebben een routekeuzemodel opgesteld voor het fietsverkeer in de stad Zürich. Hiervoor gebruikten ze data opgenomen met een GPS-tracker in 2021, als onderdeel van een studie naar mobiliteitsgedrag tijdens de coronaperiode. Deze omvatten 4400 fietsritten waarvan ongeveer 850 van e-fietsen. De focus in het modelonderzoek lag op de verschillen tussen beide typen fietsen.
 
De snelheid van gewone fietsen was gemiddeld 15,5 km/h tegenover 19,5 km/h voor e-fietsen. Op een e-fiets zijn de afgelegde afstanden groter, 25 kilometer tegenover 18 voor een gewone fiets. Beide typen fietsers nemen routes die ongeveer 20 procent langer zijn dan het kortste pad. Op een gewone fiets maakt men vaker gebruik van specifieke fietsinfrastructuur en iets vaker van straten met een snelheidslimiet van 30 km/h. Routes gereden met een e-fiets hebben vaker een groter hellingspercentage.
 
Fietsinfrastructuur, zoals vrijliggende fietspaden, heeft het grootste positieve effect op routekeuze. Een reductie van de maximumsnelheid van 50 km/h naar 30 km/h heeft gemiddeld genomen een positief effect maar is contraproductief voor e-fietsen waarop mensen soms harder fietsen dan 30 km/h. Verder zou men moeten proberen specifieke fietsinfrastructuur om kruispunten met verkeerslichten heen te leiden.
 
De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in Transportation Research Part A.

 

Relevantie

Terug naar 'Kennisbank'
Submenu openen

Welke kenmerken bepalen de routekeuze van fietsers?

Scroll naar boven