Inleiding
Dit rapport gaat over enkelvoudige fietsongevallen. Dit zijn fietsongevallen waarbij geen andere verkeersdeelnemer betrokken is. Veelal betreft het een val van de fiets of een botsing tegen een
obstakel. Jaarlijks belanden er ongeveer 46.000 fietsers (als bestuurder) op de Spoedeisende Hulp (SEH) na een enkelvoudig fietsongeval (bron: LIS, Letsel Informatie systeem 2003-2007, Consument en Veiligheid). In 1984 waren dat er nog 39.000 (Kortstra, Schoone-Harmsen, 1987).
Het aantal fietsers dat na een ongeval zonder betrokkenheid van een motorvoertuig in het ziekenhuis werd opgenomen is tussen 1984 en 2005 zelfs gestegen van 4.400 tot 6.700. Hiervan is naar schatting
70% enkelvoudig (Kampen, 2007). Terwijl het aantal verkeersslachtoffers de afgelopen 20 jaar sterk daalde, steeg het aantal slachtoffers bij enkelvoudige fietsongevallen. Enkelvoudige fietsongevallen worden dan ook genoemd als aandachtsgebied in het Strategisch plan verkeersveiligheid 2008-2020 van het Ministerie van
Verkeer en Waterstaat (2008).
Een aanpak van enkelvoudige fietsongevallen kan zich naast het gedrag en het voertuig op de infrastructuur richten. Kennis over de rol van infrastructuur bij enkelvoudige fietsongevallen is nog nauwelijks beschikbaar. Het weinige onderzoek dat tot nu toe is verricht beperkte zich tot vragenlijstonderzoek1 en bestudering van de ongevalbeschrijvingen die slachtoffers opgaven op een SEH-afdeling (Spoed Eisende Hulp)2. De vraag hoe dit bijdraagt aan ongevallen en welke rol de wegindeling speelt kan met bestaand ongevalonderzoek
niet worden beantwoord. Meer kennis is van belang voor wegbeheerders om een bijdrage te kunnen leveren aan het terugdringen van het aantal enkelvoudige fietsongevallen. In dit onderzoek staat de volgende onderzoeksvraag centraal: In hoeverre draagt de kwaliteit en de inrichting van de infrastructuur
bij aan enkelvoudige fietsongevallen? De beantwoording van deze onderzoeksvraag moet bijdragen aan de
formulering van nieuwe en de heroverweging van bestaande infrastructuurmaatregelen voor het terugdringen van het aantal enkelvoudige fietsongevallen.