Regelmatig worstelen gemeenten met de vraag hoe ze het beste om kunnen gaan met woonstraten zonder voetpad(en). Ten eerste wordt de vraag gesteld of het nog mogelijk en wenselijk is om in bepaalde situaties (woon)erven te realiseren (na de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw worden een stuk minder erven gerealiseerd) en als je een erf realiseert: welk juridisch kader en welke inrichtingseisen horen daar dan bij? Ten tweede speelt de vraag wat te doen met het toenemend aantal 30 km/h-straten waar geen voetpaden aangelegd zijn. Is het mengen van rijdend verkeer (gemotoriseerd verkeer en fietsers) daar wel veilig? Zouden daar eigenlijk niet altijd voetpaden aanwezig moeten zijn?
 
In deze publicatie wordt verslag gedaan van een verkenning naar zowel woonerven als 30 km-straten zonder voetpad. De verkenning bestond uit een literatuurstudie, een enquête, interviews, een data-analyse en een aantal sessies met gemeenten en andere betrokkenen. Aan de orde komen de geschiedenis van het woonerf, het juridisch kader, de inrichtingseisen, de weglengte en de verkeersveiligheid. Ook zijn de argumenten voor en tegen de toepassing van erven op een rij gezet.

Geconcludeerd kan worden dat het voor woonstraten nog steeds goed mogelijk is om een erf toe te passen. In het bijzonder indien verblijven en spelen voorop staan of indien voetpaden onmogelijk of ongewenst zijn. Erven passen prima binnen de categorisering van wegen in het kader van Duurzaam Veilig.

Andere conclusie is dat het aan te bevelen is om geen 30 km/h-straten zonder voetpad toe te passen, zeker niet indien er kinderen op straat spelen. Reden is dat de kans op overlijden of ernstig letsel bij een snelheid van 30 km/h groter is dan bij 15 km/h. Ook voelen veel voetgangers zich niet veilig indien ze gemengd worden met auto’s en fietsers. Het is daarom aan te bevelen om in 30 km/h-straten te kiezen voor (voldoende brede obstakelvrije) voetpaden aan die zijden van de straat waar woningen of andere bestemmingen staan. Het blijkt dat bij driekwart van de bestaande 30 km/h-straten zonder voetpaden voldoende ruimte aanwezig is om alsnog aan één zijde of aan beide zijden een voetpad aan te leggen.

De publicatie biedt een afweegkader dat hulp biedt bij het voor verschillende situaties kiezen van het meest geschikte regime en de bijbehorende weginrichting.

In het kader van deze verkenning naar woonerven heeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan adviesbureau Sweco gevraagd data te verzamelen over erven en 30 km/h-straten zonder voetpaden. De resultaten zijn opgenomen in het rapport ‘Verkenning 15 km/u (woonstraten zonder voetpaden) – Een landelijke data-analyse’ die als bijlage bij deze CROW-verkenning hier kan worden gedownload.