Het Actieplan Luchtkwaliteit Utrecht 2008 omvat een ingrijpend pakket maatregelen en een veeljarig investeringsprogramma. Voor de fiets is de ambitie dat het relatief hoge aandeel fietsgebruik van 60% (excl. Leidsche Rijn) tussen 2006 en 2020 tenminste op peil blijft en zo mogelijk groeit, aldus het plan (dat overigens niet aangeeft hoe het fietsaandeel is vastgesteld). 'We gaan de aantrekkelijkheid van de fiets vergroten, op kortere ritten in de stad en voor en na gebruik van het openbaar vervoer', aldus de nota.

Op basis van een knelpuntinventarisatie stelt Utrecht in 2009 een maatregelenpakket vast, waarmee de doorstroming van fietsen wordt verbeterd en de wachttijden voor fietsen bij verkeerslichten korter worden. Dit pakket wordt voor het einde van 2010 uitgevoerd voor de top 5 fietsroutes en voor de overige fietsroutes in 2012. Daarbij gaat het zowel om verbetering van de belijning en het vervangen van stenen door rood asfalt, als om het aanleggen van nog ontbrekende schakels in het hoofdfietsnetwerk, een fietstunnel bij het Salvador Allendeplein en de fietsbrug bij Oog in Al. Ook de bewegwijzering op het hoofdfietsnetwerk wordt aangepakt. Verder wil men het aantal bewaakte fietsenstallingen uitbreiden, in de binnenstad en de vooroorlogse wijken. Er komt een meerjarenprogramma fietsparkeren 2009-2012 dat moet leiden tot een paar duizend extra fietsparkeerplaatsen, met name in de binnenstad. En in de omgeving van het Centraal Station komen 22.000 extra fietsparkeerplaatsen. Alle P+R’s worden verder uitgerust met een basisvoorziening van publieke fietsen (OV-fiets of een leenfietssysteem) en een aantal fietsklemmen. In de nabije toekomst wil Utrecht ook de elektrische fiets stimuleren en bekijken of er een leenfietssysteem komt. En een permanente gedragscampagne moet mensen verleiden de auto vaker te laten staan en meer gebruik te maken van de fiets en het openbaar vervoer.

Met het programma Bereikbaarheid en Luchtkwaliteit investeert Utrecht de komende 20 jaar 420 miljoen in kwaliteitsverbetering van het openbaar vervoer, ruim 55 miljoen in de fiets, bijna 150 miljoen in uitbreiding van P+R-voorzieningen, 155 miljoen in maatregelen om autoknelpunten op te lossen, 25 miljoen in de aanpak van luchtkwaliteitsknelpunten bij tunnelmonden en 255 miljoen voor overige maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Op basis van een globale kostenindicatie is voor het maatregelenpakket een bedrag in de orde van grootte van bijna 1 miljard euro nodig. Utrecht zoekt steun van rijk, provincie en regio (BRU) om dit bedrag op tafel te krijgen.